Kinh tế Trung Quốc ngày càng dễ bị tổn thương trước các nhà đầu tư nước ngoài

(Weekly Study - Kinh tế) Trước đây, đầu tư nước ngoài ở Trung Quốc chủ yếu là đầu tư trực tiếp và danh mục tài sản đầu tư chủ yếu giới hạn ở các khoản nợ bằng ngoại tệ. Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi đáng kể trong 10 năm qua.

Một bài báo trên tờ "Financial Times" của Anh chỉ ra rằng khi các nhà đầu tư nước ngoài ngày càng nắm giữ ngày càng nhiều tài sản của Trung Quốc, lần đầu tiên các nhà đầu tư nước ngoài ở vị trí đủ ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Trung Quốc, trở thành nước thứ hai trong các nền kinh tế lớn.

Trước đây, đầu tư nước ngoài vào Trung Quốc chủ yếu là đầu tư trực tiếp và danh mục đầu tư chủ yếu là các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ. Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi đáng kể trong 10 năm qua.

Năm 2011, danh mục tài sản hiện tại do các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ chỉ chiếm 14% tài sản dự trữ của Trung Quốc, nhưng tính đến tháng 6 năm 2021, đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này đã tăng lên 2,1 nghìn tỷ đô la Mỹ, chiếm gần ba phần trăm tài sản dự trữ của Trung Quốc.

Sự tăng trưởng này cùng với việc Trung Quốc thực hiện các chính sách điều hành tỷ giá hối đoái đã mang lại một sức mạnh mới cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Bằng chứng là các nhà chức trách liên kết quy mô của danh mục tài sản đầu tư của Trung Quốc do các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ với quy mô và kỳ vọng của dự trữ ngoại hối của quốc gia này. Điều gì sẽ xảy ra nếu những tài sản này được bán?

Áp lực giảm đối với tỷ giá đồng Nhân dân tệ (NDT) đã buộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC, Ngân hàng Trung ương) phải can thiệp. Với việc giảm tài sản dự trữ ngoại hối, tỷ lệ dự trữ tiền gửi bằng Nhân dân tệ của ngân hàng cũng giảm theo.

Thông qua quá trình này, hành động của các nhà đầu tư nước ngoài có thể gây khó khăn hơn trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ do Trung Quốc phản ứng với việc giá nhà đất giảm và hệ thống tín dụng tư nhân ngày càng phát triển.

Các nhà đầu tư chuyên nghiệp thường tin rằng tỷ lệ sở hữu danh mục đầu tư nước ngoài tại Trung Quốc sẽ chỉ tiếp tục tăng. Nguyên nhân là do trái phiếu Trung Quốc có thể mang lại lợi nhuận nhiều như bất kỳ danh mục đầu tư đa dạng nào làm tăng giá trị của trái phiếu, do đó nhu cầu về trái phiếu sẽ tăng lên.

Đồng thời, mọi người tin rằng những người xây dựng điểm chuẩn danh mục đầu tư toàn cầu sẽ chỉ làm tăng thêm lãi suất, điều này hỗ trợ niềm tin vào dòng vốn đầu tư trong tương lai. Danh mục đầu tư của Trung Quốc vào các chỉ số này.

Tuy nhiên, có những lý do nhất định khiến dòng vốn nước ngoài vào Trung Quốc có thể dừng lại hoặc thậm chí đảo chiều. Việc tăng cường chú ý đến các vấn đề môi trường, xã hội và quản trị có thể ảnh hưởng đến khả năng củng cố vị thế của các nhà đầu tư nước ngoài tại Trung Quốc. Các vấn đề nội bộ ngày càng gia tăng của Trung Quốc đã làm trầm trọng thêm yếu tố bên ngoài quan trọng này.

Tỷ lệ xây dựng quá mức trên thị trường bất động sản nhà ở của Trung Quốc không phải là điều gì mới mẻ, nhưng giá nhà ở gần đây đã giảm do có dấu hiệu căng thẳng về tín dụng đối với các nhà phát triển.

Tình trạng khó xử này ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn khi Chủ tịch Tập Cận Bình cố gắng vạch ra ranh giới giữa rủi ro công và tư do không thể nhận được tín dụng từ hệ thống. Các nhà đầu tư tin rằng các công ty vay vốn từ các ngân hàng quốc doanh phải đối mặt với rủi ro công khai và đang đánh giá lại những rủi ro này.